Michel leest meer boeken

Wordt me daar Arnon Grünberg even haarfijn gefileerd zeg:

Grunberg beschrijft sex overigens als een vegetariër met een vogelfobie, die probeert uit te leggen hoe een kip te slachten en te ontbenen: “Na enig zoeken en rondtasten heeft hij haar clitoris gevonden en nu laat hij niet los” — whatever, gast.

Ben het trouwens ook helemaal eens met zijn algemene houding tegenover de Nederlandstalige literatuur:

Ronduit toegegeven: ik heb het doorgaans niet voor het Nederlandstalige boek. Een reus in Nederland en Vlaanderen, da’s vaak zoiets als De Gootste Dwerg Ter Wereld, en het overkomt me bijzonder weinig dat ik volwassenenboeken lees in het Nederlands waar ik geen krullende tenen van krijg.

Er zijn een paar uitzonderinging: Mulisch heb ik toch een paar goede boeken van gelezen, De Komst van Joachim Stiller was ook aardig en idem voor Lijmen en Max Havelaar is zeer zeker een boek dat zich met de wereldtop kan meten, maar daarna heb je het wel gehad. Het interesseert me ook gewoon niet waar Hollandse schrijvers zich mee bezig houden moet ik ook eerlijk zeggen. Het enige jammere is dat ook op science fiction en fantasy gebied er weinig te genieten is, wat natuurlijk ook komt omdat de markt voor Nederlandse schrijvers in het genre zo klein is — waarom het proberen met een Jaap Boekenstijn als je gewoon een oude Heinlein kan vertalen/heruitgeven en veel meer kan verkopen?

Hoe vertaal je Joost Swarte in het Engels?

Joost Swarte is één van de belangrijkste Nederlandse striptekenaren van de afgelopen dertig-veertig jaar en misschien wel de internationaal meest geëerde. Zijn Klare Lijn tekenstijl en absurdistische verhalen sloegen vooral in Amerika en Frankrijk erg aan. Het is dus niet zo gek dat de gerenommeerde Amerikaanse stripuitgever Fantagraphics al jaren bezig is met de voorbereidingen voor een definitieve collectie van zijn werk. Dit wilde tot voor kort nog niet zo vlotten vanwege de problemen die Swarte en Fantagraphics hadden om de originele tekeningen of goede vervangingen hiervoor terug te vinden en klaar te maken voor reproductie, maar men is ondertussen zover dat er aan het vertalen kan worden gedacht.

een strook uit Jopo de Pojo die problemen gaf bij het vertalen

En dat is niet altijd even gemakkelijk, zoals de gemiddelde ondertiteling bij een Engelse film op de Nederlandse tv zo vaak laat zien. Hoe ga je bijvoorbeeld het bovenstaande plaatje vertalen? Dat is de vraag die Kim Thompson zich moest stellen. Wat betekent in vredesnaam moet je de geit uitlaten? Dat is ook voor mij een redelijk obscure uitdrukking, eentje die ik beter ken als “mijn zwager een hand geven”. Voor Thompson was het natuurlijk al een stukje moeilijker om deze betekenis te raden, ware het niet dat hij Joost Swarte hierover gelukkig kon mailen — en dus werd moet je de geit uitlaten vertaald als do you need to drain your lizard. Hierbij is het knappe niet alleen dat Thomson een Nederlandse uitdrukking goed heeft vervangen met een Engelse uitdrukking met precies dezelfde betekenis en gevoel, maar ook nog eens het doelbewust gekunstelde taalgebruik hier (doordat het zo’n obscure uitdrukking is) goed heeft ondervangen door niet het “correcte” drain the lizard te gebruiken, maar er drain your lizard van te maken.

Een knap stukje werk, wat eens te meer laat zien hoe moeilijk het is een stuk tekst van de ene naar de andere taal over te brengen zonder aan betekenis in te boeten of het eind product er onnatuurlijk uit te laten zien. Hulde.

Strip Agenda

Zou ik in Haarlem wonen, zou ik hier naar toe gaan: Cartoons over Literatuur in Horizon Verticaal: “Tijdens de expositie Cartoons over literatuur worden cartoons getoond die over literatuur in al zijn facetten gaan.” En op 28 april komt daar ook nog eens de gratis vertoning van Crumb — de documentaire van Terry Zwigoff over de Amerikaanse striptitaan Robert Crumb — bij.

Zou ik in Arnhem wonen, dan is de Stripbeurs Arnhem dit weekend waar ik zou vertoeven, met o.a. auteurs als Patty Klein, Gerard Leever, Paul Teng en Eric Heuvel.

Zou ik in Gent wonen, dan kon ik op zondag ook op de Gentse Stripbeurs terecht.

Zou ik in Apeldoorn wonen, dan kon ik als een stripfiguur zelf door een Suske & Wiske strip lopen.

Zou ik in Amsterdam wonen, dan ging ik naar de expositie van Serge Baeken in Lambiek die a.s. vrijdag opent — wacht even, ik woon in Amsterdam.

De ziekte die Holland heet

Het is de ziekte die Holland heet. Het is een ziekte waar steeds meer mensen, dat is de paradox, zich wel bij voelen. De onvrede is geen aansporing om de boel beter te maken. De onvrede is tot een excuus geworden om blijmoedig infantiel te kunnen zijn. De constante nadruk op Holland en het Hollandse, op het kleine en het nabije, het invoelbare en het overzichtelijke, heeft de grote, echte wereld tot een lastige bijkomstigheid gemaakt.

Bas Heijne slaat de spijker op zijn kop met zijn tirade tegen het kleinlburgelijke Calimero gevoel van een veel groot gedeelte van de Hollanders, die zich afzetten tegen alles wat ver en vreemd is en zich nestelen in een warm bad van gezelligheid en truttigheid. Het is niet alleen op het politieke vlak dat mensen eng en bekrompen zijn geraken, in alle facetten van de samenleving wordt het gevierd en gevreten: Ik Hou van Holland, Boer Zoekt Vrouw, De Nederlandse Energie Maatschappij, New Kids Turbo, Gooische Vrouwen, Radio Oranje… overal wordt ons verteld dat we het hier in Holland het beste hebben en zijn van de hele wereld en dat we ons moeten verbergen voor het boze buitenland en ons daar vooral niet mee moeten meten maar genoegen moeten nemen met de matige culturele shit die we zelf produceren en dat het niet uit maakt of iets goed is, als het maar Hollands is.

Ik zeg: genoeg. Daarom zeg ik, net als Eric:

Nederland is zich in hoog tempo aan het ontwikkelen tot het Staphorst van Europa. Ik heb er nu schoon genoeg van. Nederland is voor mij een land waar verschillende mensen samen kunnen wonen en samen kunnen leven, waarbij verschillende kleurtjes en achtergronden vooral een verrijking zijn. Liefst zou ik zien dat al die bekrompen types verplicht een rood-wit-blauw vlaggetje opgenaaid zouden krijgen, zodat bediening in de shoarmatent geweigerd kan worden, evenals de verkoop van nasigroenten, schaakstukken en Perzische tapijten.

Veel kan ik er niet aan doen, maar wel dit: ieder product dat als Echt Hollands wordt aangemerkt, of waar zonder enige aanleiding vlaggetjes of oranje wimpels op verschijnen, zal ik vanaf heden links laten liggen, tot we in dit land weer een beetje normaal tegen elkaar kunnen doen. Doet u mee? Want niets is in Nederland effectiever dan stemmen met de portemonnee…